Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
A. ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Το πρώτο στάδιο της κατάρτισης έχει κυρίως θεωρητικό χαρακτήρα και διαρκεί από την 1η Φεβρουαρίου του έτους εγγραφής στη Σχολή έως την 31η Μαρτίου του ίδιου έτους.
Η διδασκαλία αποβλέπει πρωτίστως στην καλλιέργεια του ελεύθερου φρονήματος των δικαστικών λειτουργών, στην ανάδειξη της ανάγκης προσήλωσης στις θεμελιώδεις δημοκρατικές αρχές αλλά και στην ευαισθητοποίηση των εκπαιδευομένων για σημαντικά κοινωνικά προβλήματα.
Κατά το στάδιο αυτό, στο οποίο περιλαμβάνονται και θέματα εφαρμοσμένης πληροφορικής και ξένης νομικής ορολογίας, οι εκπαιδευόμενοι αξιολογούνται από τους διδάσκοντες. Η βαθμολογική κλίμακα εκτείνεται από μηδέν έως δεκαπέντε και η βαθμολόγηση καταχωρίζεται από κάθε βαθμολογητή. Ο γενικός βαθμός προόδου αποτελείται από το μέσο όρο των επί μέρους βαθμών προόδου όλων των διδασκόντων. Οι βαθμοί των διδασκόντων που έχουν καλύψει μέχρι δεκατέσσερις ώρες διδασκαλίας υπολογίζονται με συντελεστή 0,7 , ενώ των υπολοίπων με συντελεστή 1.
Β. ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ
Το δεύτερο στάδιο της κατάρτισης διαρκεί από την 1η Απριλίου του έτους εγγραφής στη Σχολή έως το τέλος Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Η διδασκαλία κατά το στάδιο αυτό διενεργείται πρωτίστως με την επεξεργασία πραγματικών υποθέσεων, οι οποίες διανέμονται στους εκπαιδευομένους ως δικαστικές αποφάσεις, βουλεύματα, εισαγγελικές προτάσεις ή αντίγραφα δικογραφιών. Η διδασκαλία συνδυάζεται με την οργάνωση τριών τουλάχιστον εικονικών δικών, στις οποίες συμμετέχουν όλοι οι εκπαιδευόμενοι. Η διδασκαλία συνδυάζεται επίσης με εκπαιδευτικές επισκέψεις στα δικαστικά καταστήματα οι οποίες δεν μπορεί να είναι λιγότερες από μία κάθε μήνα, με παρακολούθηση δικών ή άλλων διαδικαστικών ενεργειών μέσω ηλεκτρονικού κυκλώματος, με ανάλυση της νομολογίας, με σεμινάρια, ημερίδες ή διαλέξεις πρακτικού περιεχομένου, κατάρτιση σχεδίων δικαστικών αποφάσεων, εισηγήσεων, προτάσεων, βουλευμάτων ή διατάξεων και με κάθε άλλο μέσο, το οποίο θεωρείται πρόσφορο από τους διδάσκοντες και εγκρίνεται από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Διευθυντή Κατάρτισης και Επιμόρφωσης, στο πλαίσιο που ορίζει το Συμβούλιο Σπουδών. Μέρος της διδασκαλίας μπορεί να αποτελεί και η συμμετοχή και παρακολούθηση σεμιναρίων, τα οποία πραγματοποιούνται από όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την κατάρτιση των υποψηφίων δικαστικών λειτουργών.
Κατά τη διάρκεια του σταδίου αυτού οι εκπαιδευόμενοι αξιολογούνται από τους διδάσκοντες ως προς τις επιστημονικές γνώσεις, την ικανότητα ανάλυσης και σύνθεσης, την ευθυκρισία, την ικανότητα διατύπωσης συλλογισμών, επιχειρημάτων και συμπερασμάτων, την επιμέλεια, το ζήλο και την εργατικότητα, το ήθος και τη συμπεριφορά, όπως τα χαρακτηριστικά αυτά προκύπτουν από τη γενικότερη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ο γενικός βαθμός προόδου στο δεύτερο στάδιο της κατάρτισης αποτελείται από το μέσο όρο των επί μέρους βαθμών προόδου όλων των διδασκόντων που παρέδωσαν βαθμολογία. Οι βαθμοί των διδασκόντων που έχουν καλύψει μέχρι δεκατέσσερις ώρες διδασκαλίας υπολογίζονται με συντελεστή 0,7, ενώ των υπολοίπων με συντελεστή 1.
Εξετάσεις αποφοίτησης
Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μηνός Δεκεμβρίου, οι εκπαιδευόμενοι οι οποίοι έλαβαν κατά το δεύτερο στάδιο κατάρτισης βαθμό προόδου τουλάχιστον οκτώ, προσέρχονται ενώπιον τριμελούς επιτροπής, σε εξετάσεις αποφοίτησης, οι οποίες περιλαμβάνουν μόνο γραπτή δοκιμασία. Η γραπτή δοκιμασία περιλαμβάνει τρεις εξετάσεις επί πρακτικών ζητημάτων από τις θεματικές ενότητες που τους έχουν διδαχθεί, κατά προτίμηση με τη διανομή αντιγράφου δικογραφίας και με τη σύνταξη από τους εκπαιδευόμενους σχεδίου εισήγησης ή απόφασης ή εισαγγελικής πρότασης ή βουλεύματος.
Για τους εκπαιδευόμενους της κατεύθυνσης Διοικητικής Δικαιοσύνης κυρίως στις ενότητες: α) Σύνταγμα- ατομικές ελευθερίες. β)Ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο - Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του ανθρώπου. γ) Διοίκηση, διοικητική δράση, διοικητική δίκη. και δ)Γενικές αρχές δημοσιονομικού δικαίου, ένδικα βοηθήματα, ένδικα μέσα και διαδικασίες ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή σε σύνθεση των ανωτέρω. Για τους εκπαιδευομένους της κατεύθυνσης της Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης, κυρίως στις ενότητες: α) Διαφορές αστικού δικαίου και θέματα πολιτικής δικονομίας, β) Διαφορές εμπορικού δικαίου, γ) Υποθέσεις ποινικού δικαίου και θέματα ποινικής δικονομίας και δ) Ευρωπαϊκό δίκαιο - Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - Διεθνής Σύμβαση για τα άτομα με αναπηρία ή σε σύνθεση των ανωτέρω. Για τους εκπαιδευομένους της κατεύθυνσης των Εισαγγελέων κυρίως στις ενότητες: α) Ουσιαστικό Ποινικό Δίκαιο, β) Θέματα Ποινικής Δικονομίας, γ) Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο και δ) Ειδικοί Ποινικοί Νόμοι ή σε σύνθεση των ανωτέρω.
Ο μέσος όρος των βαθμών στις άνω θεματικές ενότητες κάθε κατεύθυνσης αποτελεί το γενικό βαθμό των γραπτών εξετάσεων αποφοίτησης του εκπαιδευόμενου. Θεωρούνται επιτυχόντες όσοι έλαβαν γενικό βαθμό τουλάχιστον οκτώ. Δεκαδικοί πέραν του εκατοστού δεν λαμβάνονται υπόψη.
Πίνακας επιτυχόντων
Η σειρά επιτυχίας στους πίνακες επιτυχόντων καθορίζεται με βάση το συνυπολογισμό των βαθμών που κάθε εκπαιδευόμενος έλαβε: α. Κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις στη Σχολή με συντελεστή βαρύτητας ένα β. κατά το πρώτο στάδιο της κατάρτισης, με συντελεστή βαρύτητας τρία δέκατα και γ. κατά το δεύτερο στάδιο της κατάρτισης (ο μέσος όρος των βαθμών προόδου και των εξετάσεων αποφοίτησης) με συντελεστή βαρύτητας ένα και πέντε δέκατα. Κάθε βαθμός πολλαπλασιάζεται με τον αντίστοιχο συντελεστή βαρύτητας και το άθροισμα των βαθμών διαιρείται δια του τρία.
Κατανομή στα τμήματα
Οι εκπαιδευόμενοι από την κατεύθυνση της Διοικητικής Δικαιοσύνης, οι οποίοι περιλαμβάνονται στους πίνακες επιτυχόντων κατατάσσονται, με βάση τη σειρά επιτυχίας τους και τη δήλωση προτίμησης που υποβάλλουν στη Σχολή, σε τμήματα ανάλογα με τους κλάδους δικαστικών λειτουργών, για τους οποίους είχε προκηρυχθεί ο εισαγωγικός διαγωνισμός, και τις αντίστοιχες οργανικές θέσεις, οι οποίες πρόκειται να πληρωθούν ως εξής: α. Υποψηφίων δοκίμων Εισηγητών του Συμβουλίου Επικρατείας. β. Υποψηφίων δοκίμων Εισηγητών του Ελεγκτικού Συνεδρίου και γ. Υποψηφίων Παρέδρων Διοικητικού Πρωτοδικείου. Μεταξύ των εκπαιδευομένων που έχουν λάβει τον ίδιο βαθμό επιτυχίας προηγείται εκείνος που έλαβε υψηλότερο βαθμό στις εξετάσεις αποφοίτησης.
ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
Γ. ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Το τρίτο στάδιο της κατάρτισης περιλαμβάνει την πρακτική άσκηση στα δικαστικά καταστήματα και διαρκεί από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Μαΐου του έτους που ακολουθεί το έτος εγγραφής στη Σχολή. Πραγματοποιείται για όσους επέλεξαν τα τμήματα υποψηφίων δοκίμων Εισηγητών του Συμβουλίου Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου στα δικαστήρια αυτά, αντιστοίχως, για δε τους λοιπούς στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, σε δικαστήρια όλων των κλάδων και βαθμών και σε εισαγγελίες. Κατά την πρακτική άσκηση στα δικαστήρια ή τις εισαγγελίες οι εκπαιδευόμενοι επεξεργάζονται υπό την καθοδήγηση δικαστικών λειτουργών υποθέσεις που αυτοί τους αναθέτουν, συντάσσουν εισηγήσεις ή σχέδια δικαστικών αποφάσεων, εισαγγελικών προτάσεων ή βουλευμάτων. Εφόσον κληθούν παρίστανται κατά την προανάκριση ή ανάκριση και μετέχουν χωρίς δικαίωμα λόγου ή ψήφου στις συνθέσεις των δικαστηρίων κατά τη συζήτηση των υποθέσεων στο ακροατήριο και στις διασκέψεις, χωρίς η συμμετοχή τους να καταχωρίζεται στις εκθέσεις, στα πρακτικά ή στις αποφάσεις. Επίσης, κατά τα διάρκεια της πρακτικής άσκησης, οι εκπαιδευόμενοι παρακολουθούν επιπλέον τρία εκπαιδευτικά σεμινάρια, διάρκειας τουλάχιστον είκοσι ωρών το καθένα, σε εξειδικευμένα αντικείμενα της κατεύθυνσης που έχουν επιλέξει, σε ημέρες και ώρες που δεν πραγματοποιείται πρακτική άσκηση. Σε τακτά χρονικά διαστήματα πραγματοποιούνται επίσης ενημερωτικές και εκπαιδευτικές συναντήσεις , στις οποίες είναι υποχρεωτική η συμμετοχή των υπευθύνων της πρακτικής άσκησης. Η συχνότητα, ο τόπος και ο χρόνος των συναντήσεων αυτών καθορίζονται κάθε φορά από τον εποπτεύοντα.
Η επίδοση των εκπαιδευομένων κατά την πρακτική άσκηση αξιολογείται από τον υπεύθυνο για την άσκησή τους δικαστικό λειτουργό με βάση την εργασία και την προσωπικότητά τους και, ιδίως, την αναλυτική και συνθετική ικανότητα, την αποτελεσματικότητα και ταχύτητα στην εργασία, την υπευθυνότητα, την ικανότητα συνεργασίας, την κοινωνική συμπεριφορά και το ήθος. Η βαθμολογική κλίμακα εκτείνεται από το μηδέν έως δεκαπέντε και η βαθμολόγηση καταχωρίζεται από κάθε βαθμολογητή. Θεωρούνται επιτυχόντες οι εκπαιδευόμενοι, οι οποίοι έλαβαν κατά το στάδιο αυτό τουλάχιστον οκτώ. Όσοι από αυτούς δεν εγγραφούν στους παραπάνω πίνακες, επαναλαμβάνουν την πρακτική άσκηση με την αμέσως επόμενη εκπαιδευτική σειρά. Αν και πάλι δεν περιληφθούν στους επιτυχόντες διαγράφονται από τη Σχολή.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΗΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
Μετά την ολοκλήρωση της κατάρτισης σε ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Σπουδών, με διευρυμένη σύνθεση, οι επιτυχόντες εκπαιδευόμενοι, ανεξάρτητα από το βαθμό που έχουν λάβει κατά τις προηγούμενες αξιολογήσεις, κρίνονται ως προς το αν θεωρούνται κατάλληλοι για την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων, που πρόκειται να τους ανατεθούν. Η κρίση αυτή μπορεί να αποβεί αρνητική, μόνο εφόσον διαπιστωθεί, με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση, ότι ο εκπαιδευόμενος δε διαθέτει το προσήκον δικαστικό ήθος ή ότι εμφανίζει προβλήματα συμπεριφοράς, τα οποία, βασίμως, θα δυσχεραίνουν τη συνεργασία του με τους συναδέλφους και τους λοιπούς παράγοντες απονομής της δικαιοσύνης ή θα πλήττουν ανεπανόρθωτα το προσωπικό του κύρος ή το κύρος της δικαιοσύνης.
ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ
Ο τελικός βαθμός, τον οποίο λαμβάνει κάθε εκπαιδευόμενος και με βάση τον οποίο καθορίζεται η σειρά του στον αντίστοιχο πίνακα αρχαιότητας, εξευρίσκεται με το συνυπολογισμό των βαθμών που έλαβε: α. Κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις στη Σχολή, με συντελεστή βαρύτητας ένα. β. Κατά το πρώτο στάδιο κατάρτισης, με συντελεστή βαρύτητας τρία δέκατα. γ. Κατά το δεύτερο στάδιο της κατάρτισης, ο μέσος όρος των βαθμών προόδου και εξετάσεων αποφοίτησης, με συντελεστή βαρύτητας ένα και πέντε δέκατα και δ. Κατά την πρακτική άσκηση, με συντελεστή βαρύτητας ένα και πέντε δέκατα. Κάθε βαθμός πολλαπλασιάζεται με τον αντίστοιχο συντελεστή βαρύτητας και το άθροισμα διαιρείται με τον αριθμό τέσσερα. Μεταξύ των εκπαιδευομένων με τον ίδιο τελικό βαθμό προηγείται εκείνος που έλαβε υψηλότερο βαθμό κατά το δεύτερο στάδιο κατάρτισης.
ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
Μετά την ολοκλήρωση της κατάρτισης και τη διαμόρφωση του πίνακα αρχαιότητας κάθε κλάδου, η πρακτική άσκηση των εκπαιδευομένων παρατείνεται στα ίδια δικαστήρια ή εισαγγελίες, μέχρι τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος διορισμού τους σε οργανική θέση δικαστικού λειτουργού. Κατά τη διάρκεια της παράτασης, οι εκπαιδευόμενοι ασχολούνται με τις ίδιες δραστηριότητες, υφίστανται την αυτή εποπτεία και λαμβάνουν από τη Σχολή τις ίδιες αποδοχές που λαμβάνουν και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης.
(πηγή: Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών)