Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια
Τα Διοικητικά Δικαστήρια αποτελούν τον κλάδο της δικαιοσύνης που είναι επιφορτισμένος με τον δικαστικό έλεγχο των πράξεων και παραλείψεων της διοίκησης. Ιστορικά είναι νεότερος δικαστικός κλάδος σε σχέση με τα ποινικά καιτα πολιτικά δικαστήρια και η ίδρυσή τους ανάγεται στον 19ο αι. στην ηπειρωτική Ευρώπη.
Στην Ελλάδα διακρίνονται σε τακτικά διοικητικά δικαστήρια, που εκδικάζουν κυρίως διοικητικές διαφορές ουσίας και στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που εκδικάζει κυρίως ακυρωτικές διαφορές. Το Συμβούλιο της Επικρατείας απέκτησε δικαστικές αρμοδιότητες ως διοικητικό δικαστήριο το 1929. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν ειδικά διοικητικά δικαστήρια, όπως τα φορολογικά δικαστήρια το 1958, με δικαιοδοσία σε συγκεκριμένες διοικητικές διαφορές. Το 1977 θεσπίστηκαν τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια με ευρείες αρμοδιότητες στις διοικητικές διαφορές ουσίας.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο είναι πρωτοβάθμιο τακτικό Διοικητικό Δικαστήριο που εκδικάζει διοικητικές διαφορές ουσίας. Τα Διοικητικά Πρωτοδικεία συνεδριάζουν με σύνθεση ενός ή τριών δικαστών, ανάλογα με τη χρηματική αξία της διαφοράς. Εξετάζουν φορολογικές υποθέσεις, διαφορές μεταξύ ιδιωτών και οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης ή κοινωνικής πολιτικής, καθώς και διαφορές διοικητικής φύσης μεταξύ πολιτών και κράτους, δήμων ή κοινοτήτων.
Τα τριμελή Διοικητικά Πρωτοδικεία εκδικάζουν επίσης εφέσεις κατά αποφάσεων μονομελών Διοικητικών Πρωτοδικείων.
Τα κύρια ένδικα βοηθήματα για την εισαγωγή μιας υπόθεσης ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου είναι η προσφυγή (κατά μιας διοικητικής πράξης), η ανακοπή και η αγωγή (αποζημίωσης κατά του Δημοσίου ή κατά Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου.
Τα Διοικητικά Εφετεία εκδικάζουν εφέσεις κατά αποφάσεων των τριμελών Διοικητικών Πρωτοδικείων. Εκδικάζουν επίσης σε πρώτο βαθμό αιτήσεις ακύρωσης διοικητικών πράξεων που σχετίζονται με την απασχόληση δημόσιων υπαλλήλων (απολύσεις, παραλείψεις διορισμού ή προαγωγής κ.λπ.).
Ο θεσμός του υπάγεται στο πλαίσιο των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων. Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης είναι υπεύθυνος για τη διοικητική εποπτεία των προαναφερθέντων διοικητικών δικαστηρίων και την κατάθεση προσφυγών κατά των αποφάσεών τους.